Spis treści
Aaron Beck – jak powstała terapia poznawcza
W latach 60 XX wieku Aaron Beck opracował metodę psychoterapii zwaną terapia poznawcza. Obecnie w literaturze częściej można spotkać ją pod nazwą terapia poznawczo-behawioralna. Twórca początkowo stosował psychoanalizę w swojej praktyce terapeutycznej. Szukał sposobów na potwierdzenie jej skuteczności, chciał udowodnić jej wiarygodność naukową. W latach 50 i 60 XX wieku wykonał szereg eksperymentów ze swoimi pacjentami, które miały dać odpowiedź na nurtujące go pytania, jednak wyniki badań całkowicie odmieniły zainteresowania Becka.
Analizując swoich pacjentów zauważył, że wypowiadając się na jakiś temat – wypowiadając ciąg swoich skojarzeń – przerywają co jakiś czas swoją wypowiedź. Jakby bali się czego dopowiedzieć, jakby nie do końca chcieli powiedzieć, co myślą, bądź nie do końca potrafili sformułować, to co w danej chwili mieli na myśli, to co rozproszyło ich ciąg skojarzeń.
Byli i tacy, którzy wypowiadając ciąg swoich swobodnych skojarzeń wypowiadali zdania i wyrazy nie związane z poruszanym tematem. Zdania oceniające zazwyczaj ich samych.
Terapia poznawcza- myśli automatyczne
Beck w wypowiedział swoich pacjentów zauważył dwie drogi myśli – ciąg swobodnych skojarzeń oraz szybkie i spontaniczne zdania, zazwyczaj oceniające ich osobę. Te zdania bardzo zaciekawiły naukowca Uniwersytetu Pensylwanii. Postanowił na nich skupić swoją uwagę. Nazwał je myślami automatycznymi. Stosowana przez niego dotychczas technika psychoanalizy – swobodne skojarzenia, nie pomagała w ich ujawnieniu, musiał więc obmyślić nową drogę do ich odkrycia.
Ucząc pacjentów, tak naprawdę uczył i sam siebie – w ten sposób powstały pierwsze zalążki przyszłej terapii poznawczej
Zaczął uczyć swoich pacjentów wyłapywania tych myśli, celowego skupiania uwagi na zdaniach, które chcieli ukryć. Wypowiadania ich głośno i odnajdywania swoich reakcji na nie. Myśli te wpływały na nastrój jego pacjentów, choć często irracjonalne, dla pacjentów były oczywiste, wiarygodne i nie wymagały żądnej interwencji.
Beck szybko zrozumiał, że tylko praca z tymi myślami może szybko pomóc pacjentom w zmianie ich nastroju i w zmniejszeniu ich objawów – szczególnie depresji, gdyż to nad nią pracował głównie w tym okresie.
Opracował krótkoterminową terapię, która w głównej mierze skupiała się na teraźniejszości. Na rozpoznawaniu myśli automatycznych oraz ich konfrontacji z rzeczywistością , co szczególnie u osób depresyjnych było bardzo zaburzone przez liczne zniekształcenia w ich myśleniu. Dysfunkcjonalne myśli swoich pacjentów próbował w raz nimi przeformułować na bardziej logiczne , wiarygodne i mniej zaburzone.
czytaj tez:
Terapia poznawcza jest nastawiona na teraźniejszość, na rozwiązywanie bieżących problemów
Jako wszechstronny naukowiec przy obmyślaniu swojej terapii czerpał z wiedzy rożnych filozofów i ze źródeł innych psychologów. Miedzy innymi korzystał z prac: Adlera, Horney, Ellisa czy Bandury. Następnie zaczął uczyć swojej metody stażystów, których miał pod swoją opieka na uniwersytecie. Z jednym z nich, A.John Rush, w 1977 roku opublikował wyniki wspólnych bada nad skutecznością terapii wśród osób depresyjnych. Okazało się, że terapia jest równie skuteczna jak stosowane dotychczas leki przeciwdepresyjne. 1979 r. Beck wraz z trzema innymi współautorami, opublikował pierwszą książkę na temat terapii poznawczej.
Terapia poznawcza była poddawana wszechstronnym testom. Skuteczność jest potwierdzona między innymi w leczeniu depresji, zaburzeń lękowych, zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych, zaburzeń odżywiania, wszelkiego rodzaju uzależnieniach – jak widać ma szerokie spektrum zastosowania i lecznictwa. Terapia ta ciągle rozwija się, powstają nowe jej odmiany i metody leczenia, które mają pomóc pacjentom w ich objawach.
